Dzień Dobry!
Dziś zajmiemy się PORTRETEM.
Jest to jeden z najpopularniejszych tematów artystycznych.
Portret, podobizna –to artystyczny wizerunek (malarski, rzeźbiarski, graficzny, rysunkowy) konkretnej osoby lub grupy osób. Ukazuje zewnętrzne podobieństwo, a niekiedy cechy charakteru portretowanych.
Portret występuje od starożytności w wielu kręgach cywilizacyjnych (Mezopotamia, Meksyk, Peru, Egipt, Chiny). W Grecji klasycznej przeważał portret idealny, w Rzymie — realistyczy, a nawet werystyczny; portret pojawiał się rzadko w sztuce wczesnego średniowiecza, od XIII w. coraz częściej (nagrobki, wizerunki donatorów); rosnąca od XV w. popularność portretu przyczyniła się do powstania wielu jego odmian (portret heroizowany, alegoryczny, moralizowany), w których wciąż ścierały się tendencje do wiernego odtwarzania rysów lub idealizowania modela; szczególnie popularny był od antyku portret konny. Specyficznym gatunkiem polskiej sztuki nowożytnej był portret sarmacki i portret trumienny. Od XVIII w. zapotrzebowanie na portrety wpłynęło na dokonanie wynalazków mających na celu mechaniczne utrwalanie rysów i powielanie wizerunków (camera obscura, tzw. sylwetki, później fotografia).
Ze względu na metodę tworzenia, wyróżniamy portret:
- osoby pozującej
- realistyczny (oddający rzeczywisty wygląd modela)
- idealny, imaginacyjny, fikcyjny (wykonany w myśl określonych kanonów estetycznych, np. cykl portretów władców polskich Jana Matejki),
- idealizowany (upiększający, nadający portretowanemu dostojeństwa i powagi)
- historyzowany (portrety współczesnych, przedstawionych jako postaci historyczne, mitologiczne lub biblijne, w odpowiednich strojach i ze stosownymi atrybutami)
- pamięciowy (na podstawie szczegółów podanych przez świadków przestępstwa)
- karykatura (ukazujący w sposób przejaskrawiony indywidualne cechy wyglądu lub psychiki postaci, często w celu jej ośmieszenia).
Ze względu na ujęcie postaci:
- wizerunek głowy
- popiersie
- półpostać
- portret do kolan
- portret całopostaciowy
- portret leżący, stojący, siedzący, konny
- akt
Portret dzieli się na wiele gatunków, podzielonych ze względu na różne czynniki. W pierwszej kolejności wydzielamy kilka rodzajów portretów, ze względu na pozę głowy. I tak, mamy, na przykład, portret frontalny (en face), profil, półprofil, portret z twarzą, zwróconą w bok (en trois quarts), ćwierć-profil (perdu). Następnie, kolejną kategorię wydzielamy w zależności od ujęcia postaci. Mamy tutaj popiersie, wizerunek głowy, półpostać, portret do kolan, portret całej postaci oraz portrety siedzące, leżące lub konne. Dalej dzielimy portrety w zależności od ilości osób. W tej kategorii mamy pojedynczy, podwójny, potrójny, conversation pieces oraz grupowy (zbiorowy).
Rodzajem portretu jest AUTOPORTRET, czyli wizerunek własny artysty.
Więcej na ten temat:
Przykłady:
Nauczyciel RYSUNKU I MALARSTWA:
Małgorzata JOJNOWICZ